Pornoverslaving

Wanneer ben je verslaafd aan porno of cyberseks? Er is geen algemeen aanvaarde definitie voor pornoverslaving.’ Het gaat niet primair om het aantal uren porno dat iemand kijkt. ‘Het gaat bij verslaving om iets anders. Hieronder een uitleg over de kenmerken, oorzaken en gevolgen van pornoverslaving.

Een overheersende en oncontroleerbare dwang

We spreken bij cyberseks als verslaving wanneer het is een overheersende en oncontroleerbare dwang wordt, die je dagelijks leven ontregelt en een probleem vormt in je relatie, werk of vriendschappen. Ondanks dat je anders zou willen, lukt het je niet om te stoppen. Je kunt via internet spannend seksueel contact hebben met iemand. Dat kan door te chatten met iemand en een seksuele fantasie met elkaar te delen, in woorden te vertellen hoe je seks hebt met elkaar of webcam seks te hebben. Het voordeel is dat je makkelijk anoniem contact kunt maken. Mensen die onzeker zijn over hun uiterlijk, kunnen chat seks prettig vinden, omdat ze hierbij niet écht contact hoeven te maken en een ‘fantasie-uiterlijk’ kunnen verzinnen.

Je wilt stoppen, maar het lukt niet

Verslaving kenmerkt zich onder meer door controle verlies: je wilt stoppen, maar dat lukt je niet. Verder heeft een verslaving nog andere elementen, zoals een duidelijke preoccupatie. Het moet echt de gedachten en het leven van een persoon domineren.

Gert-Jan Meerkerk (IVO Instituut voor Onderzoek naar Leefwijzen en Verslaving in Rotterdam) liet negen jaar geleden een steekproef uitvoeren. Daaruit bleek: één procent van alle volwassen mannen voelt zich behoorlijk en acht procent voelt zich een beetje verslaafd aan online pornografie. Vrouwen die zich verslaafd voelen zijn er nauwelijks. ‘Goed en vooral betrouwbaar onderzoek hiernaar is er echter niet. Vooral omdat het heel moeilijk is om eerlijke antwoorden te krijgen op vragen over porno.’ Via onze eigen chat melden zich regelmatig vrouwen die met deze problematiek worstelen.

Therapeuten vertellen in het onderzoek van Meerkerk dat je bij mannen vaak moet doorvragen voordat ze bekennen dat het wel een beetje uit de hand loopt. Vaak is het eerst de partner die er een probleem in ziet en vindt dat er iets moet gebeuren. Een deel van pornoverslaving komt dus op het bordje van de relatietherapeut.

Uit een lezersonderzoek van damesblad Margriet bleek eens dat wel zeventig procent het zou zien als overspel als hun man porno zou kijken. Dit maakt ook meteen duidelijk waarom porno veel complexer is dan andere gedragingen die obsessief kunnen worden. Porno speelt met seks, en dus ook met liefde, overspel, grenzen en verlangens. De een ziet dat als toppunt van vrijheid, de ander als iets slechts waar je niet mee betrapt wil worden.

Kenmerken van pornoverslaving

Een aantal signalen die kunnen duiden op een pornoverslaving:

  • Het in de weg staan van je dagelijkse functioneren en je relaties.
  • Niet in staat zijn om je gedrag te veranderen (gebrek aan zelfcontrole)
  • Een steeds terugkerende drang om op zoek te gaan naar porno. Soms verdwijnt de drang tijdelijk naar de achtergrond, maar komt daarna soms in nog sterkere mate terug.
  • Pornoverslaving is een vorm van gedragsverslaving waarbij je als verslaafde, net als bij iedere andere vorm van verslaving, een toenemende behoefteof obsessieve drang hebt om pornografisch materiaal te zoeken, lezen of bekijken.
  • De drang is zo sterk aanwezig dat je je niet in staat voelt om je gedrag te veranderen of ermee te stoppen. Kortom, je verliest de controle over je eigen gedrag.

Een ander aspect is de gewenning: het wordt steeds moeilijker om deze drang of behoefte te bevredigen. Je gevoeligheid voor het pornomateriaal vermindert, je gaat op zoek naar andere pornobeelden die je behoefte aan seksuele prikkels bevredigt.

Visuele prikkels

Bij pornoverslaving ben je voornamelijk verslaafd aan de visuele prikkels die de pornobeelden je geven (niet zozeer aan seks). Je kunt zelfs verslaafd zijn aan porno zonder ooit seks gehad te hebben.

Een pornoverslaving is niet hetzelfde als een seksverslaving. Pornoverslaving kan als een onderdeel van seksverslaving gezien worden (zo kun je bijvoorbeeld ook verslaafd zijn aan: masturberen, telefoonseks, seksueel fantaseren, anderen bespieden, SM, seks met veel wisselende contacten, veelvuldig vreemdgaan, prostitutiebezoeken).

Een pornoverslaving kan echter wel gepaard gaan met of leiden tot (andere vormen van) seksverslaving. Zo gaat het bekijken van porno vaak samen met dwangmatig en veelvuldig masturberen. Bovendien is de stap van passief porno kijken naar erotisch chatten en webcam seks en uiteindelijk naar echte seks niet erg groot. De extreme behoefte naar meer en prikkelender beelden kan ertoe leiden dat je uiteindelijk niet meer genoeg hebt aan de beelden alleen, maar dat je datgene wat je ziet op je scherm ook in de praktijk wilt ervaren. Het komt echter ook vaak voor dat, wanneer je lijdt aan een pornoverslaving, je nauwelijks tot geen zin meer hebt in echte seks.

 

Wil jij weten welke invloed seks op jou heeft?

Doe de basistest

Na het invullen krijg je meteen een uitslag en advies

Ben ik seksverslaafd? E-book: van inzicht tot verandering Hulp ook anoniem en online Rebind heeft ervaring op gebied van seksverslaving bij mannen en vrouwen